Dit is hoe ik over mijn rijangst heen kwam

Goedemorgen mooie mensen! Vandaag wil ik je meenemen in een onderwerp dat voor heel veel mensen herkenbaar is en voor heel veel mensen ook totáál niet in te denken is; rijangst. Ik heb in 2008 mijn rijbewijs gehaald en in de 10 jaar daarna ongeveer 5x zelf autogereden, omdat ik niet durfde. En met mij zijn er zo’n 800.000 andere Nederlanders met een vorm van rijangst en dat cijfer alleen al, vond ik – als iemand met rijangst- zó geruststellend. Ik dacht echt dat ik de enige was.

Om die reden schijf ik deze blog vandaag. Om jou te vertellen over hoe rijangst er voor mij uit zag (zag ja, want ik ben er inmiddels overheen!!) en om je te vertellen over hoe ik er overheen kwam. Want ja mensen; ik stap tegenwoordig zonder zweethandjes, hartkloppingen en onrustige nachten in de auto en dat had ik echt nooit verwacht.

IMG_7266

Hoe mijn rijangst ontstaan is
Ik haalde toen ik 18 was meteen mijn rijbewijs. In 30 lessen en 1 x afrijden was ik geslaagd. Ik woonde toentertijd nog in Assen en verhuisde 5 dagen nadat ik m’n rijbewijs had naar Amsterdam. En dat is wel even andere koek.

Ik kwam nog ieder weekend in Assen, maar hoefde dan niet per se auto te rijden. Bovendien had ik in Amsterdam helemaal geen auto tot m’n beschikking, dus daar leerde ik het al helemaal niet. Zo ging er zomaar een halfjaar, een jaar, voorbij waarin ik amper autoreed.

En hoe langer dit duurde, hoe meer ik er tegenop begon te zien om in die auto te stappen. En het hielp ook niet enorm mee dat áls ik ging autorijden, iemand die dicht bij me staat dingen riep als ‘pas je wel op’ en ‘kijk goed uit he!!’. De onzekerheid die ik zelf al had, werd daar alleen maar door aangewakkerd.

Ik geloof heel erg in wat men zegt; je leert pas autorijden ná je rijbewijs. Ja, ik kon prima een auto besturen, snapte de verkeersregels- en borden en weet ook prima hoe het verkeer werkt, maar je moet ervaring opdoen en dat gebeurde bij mij amper.

In de 5 jaar na het halen van m’n rijbewijs had ik nog maar amper gereden. Daarbij kwam dat ik inmiddels een andere kwaal had ontwikkeld; PDS. PDS zijn spastische darmen en voor mij betekende dit dat als ik naar de wc moest, dat ik écht moest en niet nog even kon wachten (maar PDS is voor iedereen anders). In de auto werd dat heel ingewikkeld. Daardoor kreeg ik een algehele hekel aan stukken in de auto rijden. Ik werd op een stukje van 10 minuten al bang dat ik naar de wc moest, waardoor ik júist vaak meteen als ik in de auto stapte al naar het toilet moest en de seconden zat af te tellen tot ik naar het toilet kon.

Later ontdekte ik dat die momenten waarop ik zo in ellende zat af te tellen tot ik weer naar een toilet kon, kleine paniekaanvallen waren. Zweethandjes, hartkloppingen, écht naar het toilet moeten, alléén maar daar aan kunnen denken en echt op het hoogste niveau van stress zijn. Ik had geen idee dat ik  daadwerkelijk paniekaanvallen had, maar werd inmiddels wel bang om in de auto paniekaanvallen te kríjgen, want dan zou ik al helemaal naar de wc moeten. Kortom; een vicieuze cirkel van ellende die ik mezelf aanpraatte (maar wel een lichamelijke oorzaak had).  In ieder geval alles behalve de ideale omstandigheden om auto te rijden.

Wat ik allemaal eng vond
Heb je even?
– als ik een stoplicht naderde was ik bang dat hij van kleur zou verspringen want dan zou ik meteen moeten reageren en wat nou als het oranje is kan ik dan nog door en wat als het dan rood is of juist groen en dan wordt het bijna oranje en wat nou als het wél rood is en ik sta stil en het wordt groen en ik moet rijden en ik sla af en dan knalt de auto achter me op me. Stoplicht-angst dus.
– wat als het gaat regenen? Weet ik dan hoe de ruitenwissers werken? Waar zitten die ook alweer? En hoe werkt dat; moet ik dan omhoog met die pook of juist naar beneden of draaien?! En wat als ik dan per ongeluk m’n groot licht aanzet? En dat er dan allemaal mensen gaat toeteren? (Dit gebeurde uiteraard een keer waardoor dit alleen maar enger werd).
– shit en als het mistig wordt dan?! Waar zit die mistverlichting?
– oh kut, en als m’n ramen beslaan?! Komt dat doordat m’n haar nat is van de regen (nooit meer met natte haren de auto in stappen)? Is dat omdat het binnen juist vochtiger is dan buiten of juist andersom (hoe vaak ik dit aan mensen heb gevraagd om íets van deze natuurwetenschap te begrijpen)? Oh help, de achterkant beslaat. Ja en nu dan? Wat als ik helemaal niks meer kan zien? Wat doe ik dan? Kan ik dan langs de weg gaan staan? En hoe moet ik dan opnieuw invoegen??
– over invoegen gesproken; tijdens rijles heb ik 1 keer stil gestaan aan het einde van een invoegstrook voor de snelweg. Helemaal kut en daardoor vond ik de snelweg zooooo eng. Wat nou als niemand je er tussen laat? Dan sta ik daar op de invoegstrook. Super gevaarlijk. Het rijden op de snelweg zelf vond ik geen ramp (hoe is het mogelijk), maar het in en uitvoegen wel. En bedenk even dat ik inmiddels in Amsterdam woonde; als je daar ook maar iets wil ondernemen met de auto dan moet je de ring van Amsterdam op en dat is echt de in- en uitvoeghel.
– verder was ik natuurlijk bang dat ik naar het toilet moest tijdens het rijden, dat de benzinestations te ver uit elkaar zouden liggen en dat ik in paniek zou raken omdat ik naar het toilet moest. Met onbekenden stapte ik absolúút niet in de auto en met vrienden vond ik het ook al ingewikkeld, want ik wilde vooral dat niemand wist dat ik zo in paniek was (van binnen, niemand heeft ooit iets aan de buitenkant gezien).
– oh en als ik eenmaal aan het rijden was, was het natuurlijk de hel dat je uiteindelijk op bestemming ook nog ergens moest parkeren. Vaak zocht ik van te voren op hoe de parkeergelegenheid eruit ziet op Google Maps, zodat ik me de hele rit al kon opvreten als het fileparkeren was, of iets rustiger kon zitten als het gewoon insteekvakken waren.
– sowieso zocht ik van te voren de route uit, zodat ik niet voor verrassingen zou komen te staan. Een tunnel is namelijk ook de hel, want stel je komt daar vast te staan, dan kan je écht niet even langs de weg zitten kakken, omdat je zo nodig moet (waar dat langs de snelweg misschien nog in de bosjes zou kunnen).

Overigens is dit een opsomming van mijn angsten, maar rijangst is er echt in vele vormen en maten. Zo zijn er andere mensen juist bang voor de snelweg vanwege de snelheid, durven sommige mensen niet over bruggen te rijden (hallo Matthijs van Nieuwkerk!), zijn mensen bang voor een ongeluk of een hartaanval achter het stuur, durven sommige mensen niet bij anderen in de auto te stappen en combineren sommige mensen rijangst met claustrofobie, hoogtevrees (rijden in de bergen, over bruggen) of overgeefangst.

Hoe ik er van af kwam
Een paar jaar geleden vond ik echt dat ik van deze angst af moest. Het was echt vrij ernstig en belemmerde me behoorlijk in m’n bewegingsvrijheid. Ik stapte nog wel in de auto bij mensen (maar reed vrijwel nooit zelf), maar ik voelde me alleen comfortabel als ik wist van de ander dat ze óf ook last hadden (gehad) van paniekaanvallen óf ook last hadden van darmproblematiek en dus begrepen dat ik soms wel bij elk tankstation wilde stoppen (wat vaak in dat geval niet hoefde, omdat ik niet in paniek raakte omdat zij me helemaal begrepen in m’n stress).

Op een dag googelde ik eens het begrip rijangst. Ik had dit voor mezelf zo genoemd, maar wist eigenlijk helemaal niet of dit een ding was. Ik had tot nu toe altijd het gevoel dat ik (en toevallig die ene vriendin waarvan ik wist dat die het ook had) de enige was. En toen ging er een klein stukje van een enorme wereld voor me open.

Een zelfhulpboek dat werkte
Er was nog maar weinig over te vinden, maar ik stuitte wel meteen op een boek op Bol.com; het rijangst hulpboek. En ik bestelde het meteen.

Een paar dagen later kwam het boek binnen en ben ik er in begonnen. Ik heb er letterlijk 27 pagina’s in gelezen en ben nooit verder gekomen, maar die 27 pagina’s hebben mij al deels geholpen om over ’n rijangst heen te komen.

Ik bleek helemaal niet de enige te zijn die hier last van heeft. En opeens stond zwart op wit precíes beschreven waar ik al jaren bang voor was en waarvan ik dacht dat ik de enige idioot was die dit verzonnen had. Stoplichtangst, altijd op de linkerbaan op de snelweg, omrijden vanwege het mijden van bepaalde wegen, filerijden, inparkeren en… de angst om onverwacht naar het toilet te moeten. WAT? Dit stond gewoon beschreven in een boek?!

Nou mensen, ik kan je vertellen dat dit voelde als thuiskomen. Holymoly, ik heb me al die tijd zó alleen gevoeld en zooooooo’n idioot gevoeld en nu blijkt dat met mij misschien wel een miljoen Nederlanders zijn die snappen wat ik meemaak als ik autorijd. Die dat zelf ook meemaken. Volgens wikipedia is zelfs de helft van de Nederlandse rijbewijsbezitters regelmatig nerveus of angstig achter het stuur. DE HELFT. Had me dat 8 jaar geleden verteld.

Een van de tips in het boek (in de eerste 27 pagina’s, verder heb ik het dus nooit gelezen) is dat je iedere week de weg op moet. Iets wat echt klinkt als iets wat ik ABSOLUUT NIET zou gaan doen, maar ik deed het toch. Iedere week een klein stukje. Niet de enge dingen, gewoon een veilig stukje rijden om je auto beter te leren kennen. Om de wegen beter te leren kennen. Je eigen straat. Het parkeren. De stoplichten. En dat hielp echt enorm.

Langzaamaan breid je het gebied waarin je rijdt uit. Ook af en toe de snelweg doen. Of een korte tunnel. Of een weg die je niet kent, etc. De ring van Amsterdam was bij mij nog vermijd-gebied, maar langzaamaan ging ik met iets meer vertrouwen de weg op.

IMG_3456

Eén merk auto’s rijden
In de tussentijd hadden mijn rijangst en ik wel al een toffe deal met automerk Ford. Ik mocht een half jaar rijden in een Ford Ka+ en dat heeft voor mij onwijsssss veel gedaan voor m’n rij-agst. Nu had ik één auto waarmee ik overweg moest. Het was een fijn klein autootje en ik snapte precies hoe ze werkte. Ik ben waarschijnlijk het enige mens op aarde dat een handleiding van een auto had gelezen, maar daardoor snapte ik wel waar m’n mistverlichting zat, hoe ik m’n ruitenwissers aan kreeg en wat alle piepjes in de auto betekenden.

IMG_2591 (1)

Na een halfjaar rijden in de Ford Ka+, mocht ik een jaar lang rijden in de Ford Fiesta Active. Dit omslagpunt was vrij dramatisch, want ik was nét gewend aan die Ka+ en was écht vertrouwd met die auto. Ik durfde daar gewoon echt in te rijden en dat was echt een wonder als je hierboven leest waar ik vandaan kwam.

FEC6BF6F-AA87-458F-A7B3-86E905EEB028

Gelukkig viel de overstap naar een nieuwe auto onwijs mee. Ik heb het misschien 1 week spannend gevonden, maar doordat ik hetzelfde merk was blijven rijden, zaten de knopjes nog steeds op dezelfde plek. OMG, wat chill. Ik snapte nog steeds hoe alles werkte en dat gaf zoooo’n rust. Zo fijn zelfs dat toen ik werd uitgenodigd door Ford om mee te gaan naar Malaga voor de lancering van een nieuwe auto, ik gewoon JA zei en meteen in die auto stapte om erin te rijden. Een vreemde auto! In het buitenland! Nou, dat had ik echt nóóit van mezelf gedacht als je me dat 2 jaar daarvoor zou hebben gezegd. No Problemo. YES!

76B2FDB0-5289-4D1B-996E-401DB9791752

Inmiddels rijd ik in de 3e auto die ik van Ford mag lenen en het is geweldig. Mijn Ford Puma is van alle luxe voorzien; ik heb parkeerhulp (dus nooit stress om het parkeren), automatische verlichting (dus nooit stress om de verkeerde lampen), kan de ruitenwissers op automatisch aanzetten, maar snap inmiddels prima hoe die werken. Misschien denk je nu dat ik nooit meer zonder al deze luxe kan en ergens denk ik dat zelf ook, maar…

Mijn Ford Fiesta Active had bijvoorbeeld Hill Assistent; dat is een functie waardoor je nooit afslaat tijdens de hellingproef. Scheelde weer behoorlijk wat stress bij deze meid. Mijn nieuwe Ford Puma heeft deze functie echter niet. Maar omdat ik inmiddels gewoon zelfvertrouwen heb als ik op heuvels sta (door die Hill assistent van m’n vorige auto), durf ik het nu ook wel aan zonder hulp. Puur omdat ik niet meer onzeker ben. En dat is zo fijn.

De deal met Ford houdt aan het einde van dit jaar op en Jan en ik kunnen waarschijnlijk niet een super luxe auto zelf aanschaffen (iets met een dure dakrenovatie en traprenovatie die eraan zitten te komen) en ja ik maak me er een kleinnnnn beetje zorgen over (maar echt minimaal) dat ik straks aan een nieuwe auto moet wennen, maar ik heb geen slapeloze nachten en heb bovendien het vertrouwen teruggewonnen dat ik dit wel kan. YES!

Zoek afleiding in podcasts
Een ander ding dat mij heel heel heel erg heeft geholpen om over mijn rijangst heen te komen, is het luisteren van podcasts onderweg. De grootste ellende was toch wel de paniek in m’n hoofd. Het stemmetje dat steeds de kutste scenario’s naar voren haalde; wat nou als je auto beslaat, wat als je afslaat voor dat stoplicht, wat als je moet kakken, wat als je een botsing hebt en je moet schadepapieren invullen, etc etc. Letterlijk door podcasts te luisteren onderweg, was mijn hoofd daar mee bezig, in plaats van alle paniekgedachtes. En ging ik gewoon heel chill en rustig op weg. Autorijden kan ik namelijk wel. Het waren de gedachtes die het doodeng maakte.

Overigens hoor ik ook vrienden over heel hard liedjes zingen in de auto; dat kan ook helpen. Maar voor mij werkt het beter om in een verhaal gezogen te worden, zodat ik echt daar mee bezig ben in m’n hoofd. Overigens blijf ik uiteraard wel gewoon echt goed opletten he. Je kan prima die twee dingen tegelijk; luisteren en rijden.

En dat beste mensen, is hoe ik van mijn rijangst af ben gekomen. Ik vind het niet meer eng om auto te rijden. Wat? Ik vind het zelfs wel leuk. Ja, aan een nieuwe auto moet ik ff wennen, maar daarna ben ik helemaal chill. Geen zweethandjes meer, geen omwegen meer (man, wat heb ik in m’n leven een kilometers omgereden wegens ringwegen en snelwegen die ik wilde vermijden), geen ellende voor het stoplicht, niet meer de angst om te moeten kakken onderweg. Dat laatste ben ik trouwens overheen gekomen doordat het sowieso heel goed gaat met mijn PDS en door uit te spreken dat ik last heb van die angst en de paniekaanvallen. Ik stap nog steeds niet graag in de auto bij onbekenden voor een lange rit, maar op korte stukjes weet ik dat ik het prima redt en niet in paniek hoef te raken.

x

Ik hoop dat deze blogpost jou ook helpt bij je rijangt. Ik vond het heel erg fijn om in de media te zien dat ik niet de enige was (toen Mattjijs in DWDD vertelde dat hij bvb nooit op de snelweg rijdt. WAT? MATTHIJS!? Zo iemand die ook gewoon cool en normaal en intelligent is en die dat dan niet durft?!) en hoop dat dit stukje tekst op mijn platform, jou ook weer de weg op helpt. En… koop dat boek.

Volg mijn leven op Instagram
Ik geef je een kijkje achter de schermen in mijn persoonlijke leven én deel veel lekkere recepten met je. Volg mij via @Lterveld!

Volg mijn recepten via Facebook
Altijd op de hoogte zijn van genoeg receptinspiratie? Volg mij dan op Facebook. Op mijn facebook pagina Gewoon wat een studentje ‘s avonds eet deel ik iedere dag een lekker recept.

Vermelding: Ik heb een barter samenwerking met Ford. Dat betekent dat ik af en toe iets publiceer over Ford in ruil voor het gratis gebruik maken van hun auto’s. De inhoud van die publicaties wordt altijd door mij alleen bepaald, tenzij anders vermeld.

21 reacties op “Dit is hoe ik over mijn rijangst heen kwam

  • Heel herkenbaar! Ik moest ‘gelukkig’ van mijn ouders altijd rijden als we ergens heen gingen. Maar als ik in mijn moeders auto, een benzine auto reed dan sloeg ik altijd af voor het stoplicht. En dan stond ik nog een rondje en die auto’s achter me alleen maar toeteren, echt verschrikkelijk. Zo vaak in tranen uitgebarsten in de auto. Ik ben er uiteindelijk vanaf gekomen door veel in mijn vaders auto (diesel) te rijden en toen het weer te proberen in mijn moeders auto en toen lukte het opeens. Vond het rijden altijd verschrikkelijk maar nu vind ik het soort van leuk! En achteraf ben ik heel blij dat mijn ouders me altijd lieten rijden.

  • Marlies zegt:

    Het is alsof ik mijn eigen verhaal hier teruglees. Tijdens studententijd rijbewijs gehaald, want: tijd. Daarna jaren niet gereden en toen niet meer durven. Bang dat de auto afslaat bij optrekken stoplicht of hellingproef en wat anderen achter je dan denken. Bang dat je niet op tijd kan invoegen of wisselen van baan omdat je eraf moet, omdat niemand je er tussen laat. Bang om naar onbekende plekken te rijden waar je de parkeersituatie niet weet (en idd Google checken haha!) en parkeergarages. Die mijd ik tot de dag van vandaag nog steeds. Oja en die bijrijder met commentaar en het poepen en meteen moeten ook!! Ik heb uiteindelijk wat lessen genomen bij een rijangstschool. Heel veel aan gehad. Alleen rijd ik nog steeds heel weinig, vind er weinig aan en hoef ook niet voor werk. Kan op de fiets. Oja in het buitenland of onbekende (grotere!) auto helemaal spannend. Wel gedaan laatst in Nieuw-Zeeland in de bergen links rijden. Zweten!! Maar wel gedaan. En soms parkeer ik gewoon wat verder weg als het anders lastig js, omdat ik het niet erg vind om te lopen ????

  • Ik heb hier gelukkig totaal geen last van en ben juist degene van de 2 die liever rijdt dan ernaast zit, al is het een rit van 800km.

    Goed dat je dit schrijft voor mensen die ook deze angst hebben! Een tip van mij zou zijn om het rijden weer op te pakken eerst laagdrempelig op rustige plekken te doen, want sommigen zijn echt een gevaar in het drukke verkeer :-).

  • Suzanne zegt:

    Dankjewel dat je dit hebt geschreven, helpt hopelijk veel mensen!!! Ik heb dit jaar door de corona situatie een paar opfris rijlessen genomen bij mn oude rijschool. Ik dacht dat ik het nooit zou zeggen, maar ik ben ZO BLIJ dat het nu zelf weer lukt en dat ik dit gedaan hebt na ruim een jaar twijfelen! Aanrader voor wie wat meer hulp nodig heeft!

  • Hoi,

    Ik herken het zelf niet, want ik ben gaan studeren op 3 u rijden van mijn woonplaats, en hier heb je totaal geen OV, dus hier moet je wel snel je rijbewijs halen.

    Maar wat goed dat je dit deelt en toegankelijk maakt en ook te begrijpen voor mensen die het niet herkennen, zodat zij meer begrip hebben voor mensen die t wel hebben.

    Jij veel succes met de overgang naar een “simpelere” auto, maar ook dat gaat je gewoon lukken !

  • Herkenbaar hoor. Ik reed op een gegeven moment bijna niet meer. Mijn oplossing was een kleine auto kopen terwijl ik deze niet echt nodig had. Andere oplossing was solliciteren op een baan waarin ik de hele dag in de auto zit. Waarbij ik ook heel veel moet manoeuvreren met de auto. Vroeger een nachtmerrie. Rijden op de spiegels bijvoorbeeld kon ik ook niet. Nu gaat het heel goed en heb nergens last van.

  • Joehoe hier nog iemand die de handleiding van de auto heeft gelezen! Om erachter te komen hoe de verlichting aan gaat hahaha. Ik heb inmiddels al heel wat jaren m´n rijbewijs, maar ik woon inmiddels ook in Amsterdam en rijd daardoor nooit meer.
    Ik zeg altijd ´tegen de tijd dat ik zelf zal moeten gaan rijden, neem ik weer een paar rijlessen´. En hopelijk ben ik tegen die tijd ook minder bang voor voorrangswegen en eventueel afslaande auto´s (Bij m’n tussentijdse toets kon ik niet wegrijden, ik liet de auto 14 keer afslaan voor de examinator voorstelde om weg te rijden..) en anders koop ik het boek!
    Fijn om in ieder geval jouw succesverhaal te lezen, dat geeft de burger moed 😉

    • Jaaa rijlessen schijnen wel te helpen. Voor mij was dat niet echt een optie omdat ik echt wel prima kan rijden. Het was puur de angst waar ik overheen moest komen. Hopelijk kun je snel de weg weer op!

  • Ah man ZO herkenbaar. Ik haalde 5 jaar geleden mijn rijbewijs en ben pas in het afgelopen jaar begonnen met rijden serieus nemen. Hiervoor kwam ik altijd met een slecht excuus als mijn ouders vroegen of ik wilde rijden. Deed net alsof autorijden gewoon niet bestond, dan hoefde ik me er ook geen zorgen om te maken. Áls ik dan al achter het stuur kroop, kreeg ik flashbacks naar momenten waarop er iets fout ging (auto valt uit voor groen stoplicht, hellingproef lukt niet etc). Aan het begin van het jaar had ik de auto voor het eerst echt nodig, dus belde mijn ouders op om die te lenen. Werd in de nachten ervoor echt meerdere keren wakker van de zenuwen. Huilend mijn moeder opgebeld dat ik niet durfde, toen bleek dat zij vroeger ook rijangst had! De dag voordat ik de auto nodig had met haar in de auto urenlang rondjes gereden en het ging hartstikke goed. Voelde me zo stom dat ik me zo schaamde voor de rijangst, terwijl het zo vaak voor komt. Goeie tips in je blogpost! 🙂

  • Oh en het PDS gedeelte is ook pijnlijk herkenbaar haha! Bedankt voor het delen van dit alles, het is al een grote troost dat toffe mensen zoals jij er ook last van hebben (gehad)! (zowel de PDS problematiek als rijangst)

  • Oef, herkenbaar, rij-angst. Ik vond rijden altijd rete spannend en kwam toen binnen no time ook in een klein ongeluk terecht. Daarna heb ik zo sporadisch gereden dat ik nu, een paar jaar later, helemaal niet meer durf. Ik wil het heel graag weer oppakken en mobieler zijn, maar zonder auto voor de deur is het zo lastig oppakken! Maar ik ga deze blog zeker als favoriet opslaan zodat ik weet hoe ik kan beginnen 🙂

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *